Bijnamen in Huissen (Mededelingen, jaargang 42, 2017, nr. 5)

Nat en Dreug
Joop Brons

Huissen kende in het verleden vele tientallen bijnamen. Niet zelden werden ze ervaren als scheldnamen, maar doorgaans was de bedoeling van zo'n titel duidelijk te maken wie je nou precies bedoelde. De meeste van die namen bestaan alleen nog in de herinnering, zoals 't Pôsje. Maar nog steeds blijken bijnamen nodig, zoals bij Henk Eerden en Henk Eerden.
't Pösje was de door iedereen gebruikte bijnaam van Toon Kemperman. Toon van 't Pösje was fietsenmaker, die zijn bedrijf begon in het pand waar tot voor kort Blokker zat. Later verhuisde hij naar de Duisterestraat. De oorsprong van de naam schijnt te liggen in de witte paal (pösje of pöske in het Huissens), die in het weggetje naast zijn zaak stond.



Het weggetje heet tegenwoordig Achter de Gracht. Met de verhuizing naar de Duisterestraat nam Toon ook zijn bijnaam mee, zij het zonder de bewuste paal. Honderd procent zeker is die herkomst niet. Een eigenschap van dit soort benamingen is namelijk dat ze nooit zijn geregistreerd. Hooguit in een dichtwerk dat decennia geleden veelvuldig werd voorgedragen tijdens bruiloften en partjen.
Hier volgen nog eens vier strofen uit dat veertig coupletten tellende rijmelarijtje:

De lepert, petje en de fiemel
de broajert, gompes en de hiemel
het düveltje en bonensoep
dit was voorwaar een mooie troep.

En in Huissen bij de pomp
daar zag ik moesje en de klont
het knoesje, de slobber en de grins
de keizer, de koning en de prins

De schone, de bonte en de tuf
die stapten in Huissen op de bus
het pösje, de slijmert en 't klokhüs
die gingen niet mee, maar bleven thüs.

En op de weg die gaat naar 't veer
daar liep de kikkertn en de heer
en rockefeller en de gek
de spekkist met zijn dikke nek.

Terug naar de 'moderne' bijnamen. Huissen telt minstens twee mannen die naar de naam Henk Eerden luisteren. En omdat ze beiden op het Binnenveld wonen is er in het recente verleden de nodige spraakverwarring ontstaan. Vooral omdat de twee regelmatig aan de weg timmeren. Dus werd naar een oplossing gezocht. De schoonvader van een van beide Henken heette Janssen. Een naam die in Nederland veel en in Huissen heel veel voorkomt. Daarom werd deze Jansen aangeduid als Janssen Dreugstal. Een bijnaam die hij te danken had aan de droogschuur voor tabaksbladeren bij zijn woning op het Zand. Dus werd de ene Henk Eerden 'de Dreuge' en de andere Henk Eerden 'de Natte' omdat deze bij Rijkswaterstaat werkt. Zo functioneel kan een bijnaam nog steeds zijn.